Aslı Oktay
Daimi Üye
Günümüzde planlı bir şekilde bebek sahibi olmaya karar veren anne adayları, böylece kendilerini fiziksel ve psikolojik olarak bu yepyeni döneme hazırlamak için gerekli zamana sahip oluyorlar. Uzmanlar, hamile kalmaya karar veren anne adaylarının dikkat etmesi gerekenler hakkında ipuçları veriyor.
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Senai Aksoy, planlı hamilelik öncesi dikkat edilmesi gereken önemli noktalar hakkında açıklamalarda bulundu.
Gebelik öncesi muayene
Anne olmaya karar verildiğinde ilk yapılması gereken gebeliği takip etmesi istenilen hekim ile temasa geçmek, randevu almak ve muayeneye gitmektir. Bu ziyaret esnasında hekim kişinin genel sağlık durumu hakkında bilgi sahibi olur ve gebelik ile ilgili yaşam şeklindeki bazı değişiklikler ile ilgili plan yapar.
İlk muayenede detaylı bir fizik inceleme yapılmalıdır. Gebelik esnasında gelişmekte olan bebeğe olumsuz etkileri olabilecek bazı enfeksiyonlara karşı bağışıklık olup olmadığı araştırılmalıdır. Eğer kişi bağışık değilse gebelikten en az 3 ay önce aşı yapılmalıdır.
Kişinin kronik bir rahatsızlığının olup olmadığı son derece önemlidir. Şeker hastalığı ya da yüksek tansiyon gibi bazı önceden bilinen hastalıklar kontrol altına alınmalıdır.
Düzenli ya da düzensiz kullanılan ilaçlar hekim ile tartışılmalı, bunların gebeliğe ve bebeğe olan etkileri sorgulanmalıdır.
Hem anne hem de baba adayının aile geçmişleri sorgulanmalı, soylarında genetik geçiş gösteren herhangi bir anomali ya da hastalığın olup olmadığı araştırılmalıdır. Bu tür bir problem varlığında hekim gebelik öncesi genetik danışma isteyebilir.
Gebeliğe hazırlık
Gebelik ve anne olma heyecanı sağlıklı bir yaşam için mükemmel bir motivasyon aracıdır. Bu kararı veren pek çok kadın alışkanlıklarını kendi isteği ile değiştirmekte, pek çoğunun eşi de ona destek olmak maksadıyla ona uymaktadır. Sonuç daha sağlıklı bireyler ve aile olarak karşımıza çıkmaktadır.
Sigara: Sigarayı bırakmak için anne olmayı istemekten daha iyi bir sebep olamaz. Sigara kadında yumurta, erkekte sperm sayı ve kalitesini azalttığından gebe kalmada güçlüğe neden olabilir. Sigara içen gebelerin bebekleri düşük doğum ağırlıklı olabilmekte, bu kadınlarda düşük ya da erken doğum daha sık görülmektedir. Yeni yayınlanan bir çalışmada gebelikleri boyunca sigara kullanan kadınlardan doğan erkek çocukların ileriki yaşamlarında suç ve şiddete olan eğilimlerinin artmış olarak bulunması ilginçtir.
Alkol: Benzer şekilde alkol de gebe kalma şansını bir miktar azaltır. Anne karnında alkole maruz kalan bebeklerde uzun dönemde zekâ gerilikleri, öğrenme bozuklukları, davranış bozuklukları görülebilir. Yine yapılan bir çalışmada haftada 1 5 kez alkol kullanan kadınların hiç kullanmayanlara göre daha zor gebe kaldıkları saptanmıştır. Alkol erkekte de sperm sayısı ve kalitesini azaltır.
Stres: İsrailde yapılan bir araştırmada infertilite tedavisi gören kadınlarda stres gidermek maksadı ile meditasyon yapanlarda gebeliklerin daha kolay elde edildiği sonucuna varılmıştır. En sağlıklı ve kolay stres giderici egzersizdir.
Beslenme: Gebelikte olduğu gibi gebe kalmaya karar verildiğinde de beslenme son derece önemlidir. Suni tatlandırıcılar, kafein gibi pek çok maddenin kullanımı azaltılmalıdır. Kilo fazlalığı varsa bunları vermek için en iyi dönem gebelik öncesidir. Çünkü gebelikte diyet önerilmez.
Gebe kalmadan önce günlük Folik asit takviyesi faydalı olabilir. Günde alınan 400 800 mikrogram folik asit bebekteki merkezi sinir sistemi anomalilerini %50ye yakın oranda azaltır. Folik asidin düşük olasılığını da arttırdığına dair araştırmalar mevcuttur.
Önemli noktalar
- Gebe kalınıp kalınamayacağı önceden bilinemez. Hiçbir hekim ya da kişi, hiçbir kimseye çocuğun olur ya da olmaz diye garanti veremez. Tabii ki bunun istisnaları vardır. Rahmi ya da testisleri olmayan bireylerden oluşan çiftlerde doğal olarak gebelik olmaz. Ancak anatomik olarak hiçbir problem olmasa bile %15 vakada açıklanamayan kısırlık olduğu unutulmamalıdır.
- Gebe kalmaya karar verildiğinde doğal olarak ilk yapılacak şey korunmayı bırakmaktır. Uygulanan yönteme bağlı olarak üreme yeteneğinin geri dönmesi 0 3 ay kadar sürebilir.
- Gebe kalmak için en uygun dönem 28 günde bir adet gören kadında kanamanın başlangıcından itibaren 12 15. günlerdir.
- Gebe kalma şansını arttırmak için düzenli bir cinsel yaşam ve haftada en az 3 ilişki faydalı olur. Bu şekildeki çiftlerin %75i 6 ay içinde gebelik elde eder.
- Çiftlerin %15inde 1 yılın sonunda gebelik olmaz. Bu çiftlerin infertilite araştırılması açısından hekime müracaatı gerekir.