Ankara Üniversitesi (AÜ) Rasathanesi, teleskoplarla da zor izlenebilecek bu doğa olayı nedeniyle düzenleyeceği etkinlikte başkentlilere farklı alternatifler sunacak.
Bugün öğleden sonra “Yarı gölge ay tutulması” yaşanacak. Tutulma 16.38’de Ay’ın yüzeyinin büyük bölümünün yer kürenin yarı gölge konisine girmesi ile maksimum seviyeye ulaşacak.
AÜ Rasathanesi yetkililerinden verilen bilgiye göre, Ay tutulması, Dünya’nın Ay ile Güneş arasında özel bir noktada bulunması sonucu, Ay’ın Dünya’nın gölge konisinin içerisinde kalması ile gerçekleşiyor.
Ay’ın Dünya etrafındaki yörüngesi ile Dünya’nın Güneş etrafındaki yörüngesinin arasındaki açı nedeniyle her tutulmada Ay, Dünya’nın tam gölge konisine girmeyebiliyor. Ay’ın sadece yerkürenin yarı gölge konisinin içerisine girmesiyle gerçekleşen tutulmalar “Penumbral (Yarı Gölge) Ay Tutulmaları” olarak adlandırılıyor.
Ay, sadece Yer’in yarı gölge konisinin içerisinden geçtiğinden bu sırada gerçekleşen parlaklık değişiminin farkına varmak oldukça güçleşiyor.
RASATHANEDEN BAŞKENTLİLERE DAVET
Türkiye saati ile (TSİ) 14.38’de Ay’ın Dünya’nın yarı gölge konisine girmesi ile başlayacak tutulma, TSİ 16.38’de Ay’ın yüzeyinin büyük bir bölümünün Yer’in yarı gölge konisine girmesi ile maksimum seviyeye ulaşacak.
Ay, Ankara’da TSİ 17.17’de doğacak. Tutulma maksimumunda Türkiye’nin büyük bir bölümünde Ay henüz doğmamış olacak. TSİ 18.37’de Ay, Yer’in yarı gölge konisinden çıkacak.
Doğu Avrupa, Orta Doğu ve Batı Afrika ülkelerinde Ay doğarken, Kuzey Amerika’dan batarken izlenebilecek tutulmanın, İran’ın doğusunda kalan ülkelerde ise tamamı gözlenebilecek.
Tutulma maksimumunda Ay’ın bir bölümü yarı gölge konisinin dışında kalacağından tutulmanın yaratacağı parlaklık değişimini çıplak gözle izlemek zor olacak.
Türkiye’de Ay doğarken tutulmanın son aşamaları gerçekleşiyor olacak. Ay’ın ufuk yüksekliği de tutulma sonuna kadar fazla olmayacağından tutulmanın çıplak gözle ya da teleskoplarla fark edilebilmesinin güç olması bekleniyor.
RASATHANEDE TUTULMA ETKİNLİĞİ
AÜ Rasathanesinde, “2009 Dünya Astronomi Yılı (DAY 2009)” etkinlikleri ve tutulma nedeniyle yarın akşam bir dizi etkinlik düzenlenecek.
Rasathane yetkilileri, tutulma, çıplak gözle ya da teleskoplarla izlenemeyecek düzeyde gerçekleşiyor olsa da Ay ve Venüs’e teleskopla bakmak, Ay tutulmaları hakkında sunum dinlemek ve gökbilimle ilgili sorularını profesyonel gökbilimcilere yöneltmek isteyenleri yarın saat 18.00’de başlayacak etkinliğe davet ediyor.
Yetkililer, katılımcıların soğuk hava nedeniyle yanlarında kalın giysiler bulundurmalarını öneriyor.