Çocuğu şişman yapan etkenler
Çocuklarda obezite sıklığı gittikçe artmaktadır. Bu konuda etken olarak birçok şey sıralanabilir. En önemlisi de aile içinde edinilen beslenme alışkanlıklarıdır.
Hisar İntercontinantel Hospital Beslenme ve Diyet Uzmanı Elif Yıldırım Karacanoğlu; anne, baba ve kardeşlerin çocuklar için en iyi model olduğunu belirtiyor. Yemek yeme alışkanlıklarının aile içinde kazanıldığını dile getiren Karacanoğlu, çocuklarda anne ve babasının sevdiği besinlere karşı istek oluşurken, sevmediklerine de tepki gösteriyorlar. Bu nedenle ebeveynin beslenme davranışları çok önemlidir. Bir yandan dengeli beslenmeye çalışırken, bir yandan da mutlu bir aile sofrası kurmak, birlikte yemek yemeyi atlamamanın büyük önem taşıdığını belirtiyor.
Anne baba için çocuğun çok yemek yemesi her zaman en önemli ölçüt olmuştur. Ancak bir çocuk her dönem farklı miktarlarda yemek yer. Çünkü her dönem farklı büyüme hızı gösterirler.
Çocuklarda şişmanlığa neden olan etkenler;
- Hormonal bozukluklar, kilo alımına neden olabilir. Ancak çok nadir olarak rastlanır.
- Kalıtım, çocuklarda şişmanlığın önemli bir sebebidir. Ailesinde şişman olan çocuklar, aile içinde şişman olmayanlara göre 3 kat daha fazla şişmanlık riski taşımaktadır.
- Bebeklik döneminde anne sütü alan çocuklarda şişmanlık, mama ile beslenenlere göre daha az görülmektedir.
- Aile içinde olumsuz ilişkiler, arkadaş edinememe, bilgisayar başında fazla zaman geçirme, psikolojik etmenler şişmanlığın oluşumuna zemin hazırlamaktadır.
- Çocuğun yaşam biçimi, oyun oynaması, spor yapması, kilo alımını etkileyen faktörlerdendir.
- Kötü beslenme, çocuğun şekerli içecekler, meyve suları tüketmesi, sürekli atıştırması, fast food tüketimi kilo alımını hızlandıracaktır.
Çocuklarda obezite tedavisi
Hızlı kilo kaybı ve çok düşük kalorili diyetler çocuklar için uygun olmadığını belirten Hisar İntercontinantel Hospital Beslenme ve Diyet Uzmanı Elif Yıldırım Karacanoğlu; önemli olan çocuğun sağlıklı beslenmesi ve zaman içinde kilo vermesidir. Çocuk kilo verirken, bir yandan da doğru beslenme alışkanlıkları kazanması ve bunları yaşam tarzı haline dönüştürmesinin gerekliliğine değindi.
Genel tedavi ilkeleri şöyledir,
- Şişman çocuğa yaşa ve boya göre, alması gereken kadar enerji diyetle sağlanmalıdır. Alması gereken enerjiden herhangi bir kısıtlama yapılmamalıdır.
- Çocuğun ve ailenin yaşam biçimi, alışkanlıkları göz önüne alınmalıdır.
- Çocuğun tek başına diyet yapması beklenemez. Bütün aile bu programa ayak uydurmalıdır.
- Kötü beslenme alışkanlıkları düzeltilmeli ve günlük alınması gereken besinler, öğünlere bölünmelidir.
- Çocuk uzun süre aç bırakılmamalıdır. Bu daha sonra ki öğünde çok yemesine neden olacaktır.
- Yüksek enerjili besinler (şeker, şekerli besinler, kuruyemişler, çikolata, börek, çörek) beslenme programından çıkarılmalıdır.
- Diyetin içeriğinde doygunluk sağlayacak, lifli besinler artırılmalıdır. Meyveler, sebzeler, yağsız salatalar gibi.
- Çocuğun su içmesi sağlanmalı. Bunun için bütün ailenin su içmesi örnek teşkil edecektir.
- Beslenme programına ek olarak yürüme, bisiklete binme, yüzme, basketbol gibi düzenli egzersiz yapması gibi gün içinde daha hareketli olması sağlanmalıdır.
- Çocuğun ailesi, varsa bakıcısı da bu konuda eğitilmelidir.
- Bebeklikten itibaren beslenmesinde çocuğa iyi alışkanlıklar kazandırılmaya çalışılmalı. Çocuğu oyalamak için yiyecekler kullanılmamalı. Bu durum büyüdüğünde konsantrasyon gerektiren her aşamada, atıştırmalık yiyecekler aramasına neden olacaktır.
