Çocuklara Din ve ALLAH nasıl anlatılmalı?
ALLAH A samimi bir kul olmak, zorlamayla olacak bir şey değildir. Kulluk yaşanacak bir haldir. Böyle olduğu için de, belli adımların sonunda belli sonuçlar cinsinden kalıplara uymaz.
Çocuğun dindar olması için anne baba olarak bizim yapabileceklerimizden bazıları şunlar olabilir:
Evvela, bunu ciddi olarak istemeli ve bu konuda kararlı olmalıyız. Şimşek ışığında yol alınmadığı gibi, bu arzu da geçici heveslerle olacak bir şey değildir.
Çocuk büyütmekle, çocuk yetiştirmenin arasındaki farkı iyi anlamalıyız. Çocuk yetiştirmenin, bilinçli bir süreci ve bu süreçteki kararlı çabaları gerektirdiğini bilmeliyiz.
Daha sonra da kesinlikle şuurunda olmalıyız ki, dindar olmanın özü özeti Allahı sevmektir. İnsan sevdiğine yaklaşır, sevdiğinin yolundan gider. Çocuğa Allahı sevdirmeliyiz; sevdikten sonra gerisini çocuk da getirebilir. Yoksa ezbercilikle dindar olunmaz. Dinden haberdar olmak başka, dindar olmak başkadır.
Ayrıca, çocuğumuzla sıcak bir yakınlık kurmalıyız; çocuğumuzun rahatça konuşabileceği, soru sorabileceği bir iletişim ortamı sağlamalıyız.
Bunların yanı sıra, çocuğuyla güzel bir diyalog içinde olan anne baba, ondan gelecek olan sorulara net ve kısa olarak cevap vermelidir.
Bilmeliyiz ki, çocuğumuz izah istemiyor, cevap bekliyor. Çocuk, güneşi kim çıkardı? diye sorduğunda, Allah güneşi bizi aydınlatsın ve ısıtsın diye çıkardı, gibi kısa bir cevap onu tatmin edebilir. Yoksa bu soruyu cevaplamak için evrenin yaratılışından başlamamız gerekmez. Zaten ne kadar uzatırsak, çocuğumuz bizi o kadar az anlayacaktır.
Çocuğumuzun sorularına mutlaka doğru cevaplar vermeliyiz. O küçüktür anlamaz diye cevapları geçiştirmemeliyiz. Kardeşim nereden geldi? diye sorduğunda, onu Allah yarattı, büyüyünce beraber oynayacaksınız, birbirinize yardımcı olacaksınız gibi doğru bir cevap verebiliriz. Yoksa kardeşini leylekler getirdi gibi, çocuğa bir faydası olmayacak masallarla onun zihnini dondurmaktan, düşüncesinin gelişmesini baltalamaktan kesinlikle kaçınmalıyız.
Çocuğumuzun sevdiği, beğendiği, varlığından haz aldığı şeylerin var olmalarının nedenini doğru olarak bildirilmeliyiz. Sevdiği bir şeyi, bir insanı, Allahın yarattığını öğrenmesi, çocuğu Allaha yaklaştıracaktır. Sorduğu sorularına, tabiat ana, Noel Baba, evrim.. gibi gerçek dışı uydurma cevaplar alan bir çocuğun, duygusal zekası gelişemeyeceği gibi, belirsizlikler içinde kalan aklı, kainatı ve hayatı anlamakta da güçlük çekecektir.
Çocuğunu dindar bir insan olarak yetiştirmek isteyen bir anne babanın en büyük yardımcısı elbette Allahtır. Çünkü Allah, insanı, kendine muhatap olacak imkânlarla donatıp yaratmıştır. Peygamberimizin ifadesiyle, her çocuk İslâm fıtratıyla, yani Allaha iman edecek bir karakterle dünyaya gelir. Bize iman lütfeden Yaratıcımız, çocuğumuza da merakı ve soru sorma yeteneğini vermiş; böylece çocuğumuzu insana yaraşır bir gelişme sürecine hazır hale getirmiştir.
İkinci yardımcımız, kainattır. Kainattan nasıl yardımcı olur, demeyin. İnsanın Allahı tanıma yollarından birisi de kâinattır. İnsan, Allahın yarattıklarını görüp tattıkça, Yaratanına olan bilgisi ve sevgisi artar. Bu konuda bir kıssa vardır:
Allah (c.c.), Davud aleyhisselama buyurmuş ki:
Beni kullarıma anlat, Beni sevdir.
Davud aleyhisselam:
Ey Rabbim! Seni kullarına anlatabilirim, dedi, ama nasıl sevdirebilirim?
Allah (c.c.) buyurdu ki:
Sen kullarıma, onlara ihsan ettiğim nimetlerimi hatırlat, açıkla; Ben onların kalplerinde sevgiyi yaratırım.
Öyleyse çocuğumuza Allahı sevdirmek için daima kâinattan, Rabbimizin dünyada yarattığı güzelliklerden bahsetmeliyiz.
Ağaçların, çiçeklerin, yıldızların, Ayın, dünyanın, hayatın güzelliklerini onun dikkatine sunmalıyız.
Ayrıca, Allahın bütün bunları bizim için, bizi sevdiği için yarattığını söyleyebiliriz. Bir meyve yiyorsak, Bak yavrum diye başlayarak, Allah bizi ne kadar çok seviyor, bizim için bu güzel meyveyi yaratmış, rengini, tadını, şeklini, kokusunu bizim hoşumuza gidecek gibi yapmış.. diyebiliriz.
Böylece sonuçta belki de hiç beklemediğimiz bir anda, çocuğumuz elinde bir meyve yiyor iken, Biliyor musun baba, ben Allahı çok seviyorum diyebilecektir..
ALLAH A samimi bir kul olmak, zorlamayla olacak bir şey değildir. Kulluk yaşanacak bir haldir. Böyle olduğu için de, belli adımların sonunda belli sonuçlar cinsinden kalıplara uymaz.
Çocuğun dindar olması için anne baba olarak bizim yapabileceklerimizden bazıları şunlar olabilir:
Evvela, bunu ciddi olarak istemeli ve bu konuda kararlı olmalıyız. Şimşek ışığında yol alınmadığı gibi, bu arzu da geçici heveslerle olacak bir şey değildir.
Çocuk büyütmekle, çocuk yetiştirmenin arasındaki farkı iyi anlamalıyız. Çocuk yetiştirmenin, bilinçli bir süreci ve bu süreçteki kararlı çabaları gerektirdiğini bilmeliyiz.
Daha sonra da kesinlikle şuurunda olmalıyız ki, dindar olmanın özü özeti Allahı sevmektir. İnsan sevdiğine yaklaşır, sevdiğinin yolundan gider. Çocuğa Allahı sevdirmeliyiz; sevdikten sonra gerisini çocuk da getirebilir. Yoksa ezbercilikle dindar olunmaz. Dinden haberdar olmak başka, dindar olmak başkadır.
Ayrıca, çocuğumuzla sıcak bir yakınlık kurmalıyız; çocuğumuzun rahatça konuşabileceği, soru sorabileceği bir iletişim ortamı sağlamalıyız.
Bunların yanı sıra, çocuğuyla güzel bir diyalog içinde olan anne baba, ondan gelecek olan sorulara net ve kısa olarak cevap vermelidir.
Bilmeliyiz ki, çocuğumuz izah istemiyor, cevap bekliyor. Çocuk, güneşi kim çıkardı? diye sorduğunda, Allah güneşi bizi aydınlatsın ve ısıtsın diye çıkardı, gibi kısa bir cevap onu tatmin edebilir. Yoksa bu soruyu cevaplamak için evrenin yaratılışından başlamamız gerekmez. Zaten ne kadar uzatırsak, çocuğumuz bizi o kadar az anlayacaktır.
Çocuğumuzun sorularına mutlaka doğru cevaplar vermeliyiz. O küçüktür anlamaz diye cevapları geçiştirmemeliyiz. Kardeşim nereden geldi? diye sorduğunda, onu Allah yarattı, büyüyünce beraber oynayacaksınız, birbirinize yardımcı olacaksınız gibi doğru bir cevap verebiliriz. Yoksa kardeşini leylekler getirdi gibi, çocuğa bir faydası olmayacak masallarla onun zihnini dondurmaktan, düşüncesinin gelişmesini baltalamaktan kesinlikle kaçınmalıyız.
Çocuğumuzun sevdiği, beğendiği, varlığından haz aldığı şeylerin var olmalarının nedenini doğru olarak bildirilmeliyiz. Sevdiği bir şeyi, bir insanı, Allahın yarattığını öğrenmesi, çocuğu Allaha yaklaştıracaktır. Sorduğu sorularına, tabiat ana, Noel Baba, evrim.. gibi gerçek dışı uydurma cevaplar alan bir çocuğun, duygusal zekası gelişemeyeceği gibi, belirsizlikler içinde kalan aklı, kainatı ve hayatı anlamakta da güçlük çekecektir.
Çocuğunu dindar bir insan olarak yetiştirmek isteyen bir anne babanın en büyük yardımcısı elbette Allahtır. Çünkü Allah, insanı, kendine muhatap olacak imkânlarla donatıp yaratmıştır. Peygamberimizin ifadesiyle, her çocuk İslâm fıtratıyla, yani Allaha iman edecek bir karakterle dünyaya gelir. Bize iman lütfeden Yaratıcımız, çocuğumuza da merakı ve soru sorma yeteneğini vermiş; böylece çocuğumuzu insana yaraşır bir gelişme sürecine hazır hale getirmiştir.
İkinci yardımcımız, kainattır. Kainattan nasıl yardımcı olur, demeyin. İnsanın Allahı tanıma yollarından birisi de kâinattır. İnsan, Allahın yarattıklarını görüp tattıkça, Yaratanına olan bilgisi ve sevgisi artar. Bu konuda bir kıssa vardır:
Allah (c.c.), Davud aleyhisselama buyurmuş ki:
Beni kullarıma anlat, Beni sevdir.
Davud aleyhisselam:
Ey Rabbim! Seni kullarına anlatabilirim, dedi, ama nasıl sevdirebilirim?
Allah (c.c.) buyurdu ki:
Sen kullarıma, onlara ihsan ettiğim nimetlerimi hatırlat, açıkla; Ben onların kalplerinde sevgiyi yaratırım.
Öyleyse çocuğumuza Allahı sevdirmek için daima kâinattan, Rabbimizin dünyada yarattığı güzelliklerden bahsetmeliyiz.
Ağaçların, çiçeklerin, yıldızların, Ayın, dünyanın, hayatın güzelliklerini onun dikkatine sunmalıyız.
Ayrıca, Allahın bütün bunları bizim için, bizi sevdiği için yarattığını söyleyebiliriz. Bir meyve yiyorsak, Bak yavrum diye başlayarak, Allah bizi ne kadar çok seviyor, bizim için bu güzel meyveyi yaratmış, rengini, tadını, şeklini, kokusunu bizim hoşumuza gidecek gibi yapmış.. diyebiliriz.
Böylece sonuçta belki de hiç beklemediğimiz bir anda, çocuğumuz elinde bir meyve yiyor iken, Biliyor musun baba, ben Allahı çok seviyorum diyebilecektir..
