Çocuklarda güneş yanıklarına dikkat
Cilt kanserinden korunmanın en iyi yolu, cilt yanıklarını önlemek. En tehlikeli cilt kanseri olarak bilinen, güneş ışınlarının zararlı etkileri gösterilmektedir.
İleri yaşta ortaya çıksa bile bunun nedeni, çocuklukta maruz kalınan güneşin zararlı ışınlardır. Hayatında bir kere su toplamış güneş yanığı olan bir çocuğun yanığı olmayanlara göre iki kat fazladır. Her yanık ile bu risk iki kat artar.
Özel Medline Konya Hastanesi Dermatoloji Uzmanı Dr. Kadriye Çimen, “Çocuklarda güneş yanıklarının etkileri, tedavi şekilleri ve yanıklardan korunma yolları” hakkında açıklamada bulundu.
Uzun süre güneşe maruz kalındığında ultraviyole ışınları; ciltte önce kızarıklık, daha uzun süreli hasarlarda da içi su dolu baloncuklara sebep olur. Kızarıklık, ağrı, şişme güneşten 2–4 saat sonra başlar, 24 saatte maksimuma ulaşır. Bu birinci derece yanıktır. İçi su dolu kabarcıklar olduğunda yanık artık ikinci derece olmuş demektir. Üçüncü derece yanıklarda kabuklanmalar olur, güneş üçüncü derece yanığa sebep olmaz.
Güneş yanığı olduğunda ne yapmak gerekir?
Çocuklarda ağrı ve sıcaklık hissi, 48 saat sürer. Nemlendirici kremler günde üç kere uygulanırsa çocuğu rahatlatır. Bu kremlere iki gün devam edilmelidir. Çok kalın, yağlı merhemler kullanılmamalıdır. Bu durum çocuğu daha sıcak tutarak terlemesini engeller. Çocuğa soğuk banyo yaptırmak veya günde bir kaç kez yanık yerine soğuk su ile ıslatılmış giysiler koymak ağrıyı azaltır, duş çok ağrı verici olabilir.
Yanıklar olduğunda çocuğa bol su içirilmelidir. Bu durum, hastalık hissini önler. Bir hafta içinde soyulmalar başlar, deriye nemlendirici kremler sürmek gerekir.
Dr. Kadriye Çimen, Deri su toplar ve patlarsa, üzerindeki ölü deriyi temiz, küçük bir makasla temizlemek gerekir. Sonra da antibiyotikli bir krem sürülmelidir. Merhemi günde üç kez yıkayıp, tekrar sürmek gerekir. Derinin su topladığı durumlarda, bir sağlık kuruluşuna başvurulup tedaviye başlanmalıdır.
Güneş yanıklarına diş macunu, yoğurt veya yoğun merhemler sürmek yanlıştır.
Güneş yanıklarında yapılan sık yanlışlıklardan biri; yanık yerine, diş macunu, yoğurt veya yoğun merhemler sürmektir. Bunların hem faydası yoktur, hem de temizlenmesi zordur. Diğer bir hata da güneşten koruyucu losyonlarla, bronzlaştırıcı losyon veya yağları karıştırmak, koruyucu yerine bronzlaştırıcı kullanmaktır. Güneş yanıkları nasıl önlenebilir? Çocuklar günde 30 dakikadan fazla dışarıda duracaksa, güneşten koruyucu losyon kullanılmalıdır.
Çimen, Süt çocuklarının ciltleri daha ince olduğu için, güneşe karşı daha hassastırlar. Bu nedenle 6 aylıktan küçük çocuklar direkt güneşe çıkarılmamalıdır, mümkün olduğunca gölgede tutulmalıdır. Eğer güneşe çıkacaksa, mutlaka koruyucu losyon, uzun elbiseler ve kenarlıklı şapka kullanılmalıdır.
Bronzlaşmak isteyen ergenlerde mutlak koruyucu losyon kullanmalı, güneşe alıştıra alıştıra çıkılmalıdır. İlk gün güneşte 15–20 dakika kalmalı, daha sonra bu süre günde 5 dakika arttırılmalıdır.
Çocuklar, güneş ışınlarının en yoğun geldiği saatler olan 10.00 ile 16.00 arasında güneşe çıkarılmamalıdır. Bulutlu havalar yanıltıcı olmamalıdır. Çünkü güneş ışınlarının yüzde70'i bulutları geçer.
Güneşte giyilecek kıyafetler
Dr. Kadriye Çimen, ayrıca güneş ışınlarının %30 da seyrek dokumalı kıyafetlerden cilde geçer.
Kum ve suyun güneş ışınlarını yansıttığını unutulmamalıdır. Gölgede bile cilt yanıkları olabilir. Şapka veya şemsiye çocukları yansıyan ışınlardan koruyamaz.
Çocukların gözleri güneşten korunmalıdır. Yıllarca güneşin zararlı ışınlarına maruz kalmak, katarakt riskini artırır. Çocuklara ultraviyole ışınlarına karşı korumalı güneş gözlükleri alınmalıdır. Güneşten en çok yanaklar, burun ve omuzlar etkilendiği için özellikle bu bölgelere koruyucu losyonlar uygulanmalıdır. Güneş yanıkları için riskli grup hangisidir?
Çocukların yüzde15'i asla bronzlaşmayan, fakat yanan ciltlere sahiptir. Özellikle açık tenli çocuklar, tüm hayatları boyunca güneşe karşı dikkatli olmak zorundadır. Eğer çocuk açık tenli, sarışın veya kızıl saçlı, çilli, mavi veya yeşil gözlü, çok benli ise güneş yanıklarına karşı daha hassastır, dolayısıyla cilt kanseri açısından da riskli gruptadır. Bu çocuklar yazın çok kısa süreli bile güneşe çıkacak olsalar, koruyucu losyon kullanmak zorundadır.
Haber7