Düşük kabusunu erkek bebek bekleyenler daha sık yaşıyor. Prof. Dr. Teksen Çamlıbel, ilk düşükten sonra hemen çiftlerin önlem almasını ve üç ay önceden gebeliğe hazırlanmaya başlamalarını öneriyor
Jinemed Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Direktörü Prof. Dr. Teksen Çamlıbel düşükle ilgili soruları yanıtladı:
* Bu kadar teknolojik gelişmeye karşın kadınlar neden hâlâ düşük yapıyor?
Bugün tıp dünyasının düşüklere dair bilmediği daha pek çok şey var. Bildiklerimiz bilmediklerimizin yanında çok daha fazla. Rahimde birtakım sorunlar olabiliyor onları hâlâ çözemedik, ailesel kökenli hastalıklar olabiliyor, annesi düşük yapan kadınların düşük yapma olasılığı çok daha fazladır. Bunların hepsi düşüklere yol açıyor. Erkek bebeklerin düşük olma riski daha yüksektir. Tabiat bir şekilde kadını tercih ediyor.
İLK DÜŞÜK SİNYALDİR
* Bir kadın kaç kez düşük yaparsa tekrarlayan düşük olarak kabul edilir?
Aslında iki kez düşük yapan bir kadın tekrarlayan düşük yapıyor demektir. Benim şöyle bir amacım var, bir tek kez bile düşürmüş olsa ciddiye alınmasını istiyorum. İnsanlara artık tekrar tekrar düşük yapmak ağır geliyor. Düşük polikliniği kurduk, bu sorunu yaşayan kadınları ilk düşükten itibaren orada detaylı olarak inceliyoruz.
* Tekrarlayan düşüklerin ne kadarı kadın, ne kadarı erkek nedeniyle oluyor?
Büyük çoğunluğu kadın nedeniyle olur çünkü rahimden kaynaklanın bir sürü neden var. Bazen kadınla erkek arasında genetik bir uyum oluyor bağışıklık sistemi sorunu doğuyor. O zaman aşı verilerek erkeğe karşı kadında uyumsuzluk yaratılıyor... Bazen de erkekte kromozom bozukluğu düşük yapabiliyor.
* Tekrarlayan düşüklere yol açan en basit neden nedir?
En sık neden kromozom anemisi. Anne babadan bağımsız yanlış üretim olmasıdır. Doğarsa hayatla bağdaşmayacak kadar ağır anomalilerin nedenidir. İlk üç ay düşüklerinin yüzde 70'inde neden budur. Yani bu bebekler düşmeseler sakat olarak dünyaya gelecek olan anomalilere sahipler. Mongol ya da turner sendromlu ya da çok ağır sakat olarak dünyaya gelebilecek bebekler.
40 YAŞINDA ÇOK ZOR
* Yaşı ilerleyen kadınlarda düşük riski artıyor mu?
Yirmili yaşlarda düşük riski çok azdır, otuzdan sonra belirgin bir şekilde artış gösterir ve 40 yaşından sonra büyük ölçüde artar. Bünye yaşlandıkça kromozom bozuklukları artıyor. Çünkü bir hücre bölünürken kromozomun da sağlam olarak bölünmesi lazım ama yaşlandıkça bunu çok beceremiyor.
* Düşüklerin ne kadarı tedavi ile önlenebilir?
Düşüklerin sebebine bağlı. Düşük polikliniğine gelenler içinde detaylı araştırma yapılanların yüzde 70'inde başarılıyız.
* Her düşükten sonra tedavi daha mı zorlaşıyor?
Evet, düşük kadını biyolojik ve psikolojik olarak zorladığı için daha sonra gebelik riske giriyor. O nedenle eskiden arka arkaya yapılan üç düşükten sonra tekrarlayan düşük kabul edilip tedaviye alınan kadınlar artık iki kez üst üste düşük yaptığında hemen riskli sınıfına sokuluyor. İşi ciddiye almak şart.
* Düşükten sonra inceleme yapmak aileler için çok maliyetli değil mi?
En pahalı bin, binbeş yüz liralık tetkik gerekir. İlk düşükten sonra yapılacak tetkikler daha azdır. Kromozomlara bakılabilir. İkinci ve üçüncü de inceleme maliyeti giderek artar. Adet düzensizlikleri olan kadınlarda düşük riski fazladır. Onların tedavi edilmesi gerekir, kan pıhtılaşmasına bakılmalıdır. Bazen rahmin içine dürbünle bakmak gerekiyor, galiba en maliyetli uygulama da budur çünkü küçük bir operasyondur.
ÜÇ AY SONRA DENEYİN
* Düşükler sizi de bir doktor olarak korkutur mu?
Doktor olarak bizler için de zordur, bazen gece yarıları büyük kanamalarla hastaneye gelirler. Ölüm korkusu yaşarlar bunlara tanık olmak çok zor. 4 Düşükten ne kadar sonra çiftler tekrar hamileliği denemeli? Eğer özel bir durum yoksa üç ay beklemek yeterlidir. Rahim kendini toparlar. Kendilerini yaşadıkları olaya hapsetmemeliler.
Jinemed Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hastanesi Direktörü Prof. Dr. Teksen Çamlıbel düşükle ilgili soruları yanıtladı:
* Bu kadar teknolojik gelişmeye karşın kadınlar neden hâlâ düşük yapıyor?
Bugün tıp dünyasının düşüklere dair bilmediği daha pek çok şey var. Bildiklerimiz bilmediklerimizin yanında çok daha fazla. Rahimde birtakım sorunlar olabiliyor onları hâlâ çözemedik, ailesel kökenli hastalıklar olabiliyor, annesi düşük yapan kadınların düşük yapma olasılığı çok daha fazladır. Bunların hepsi düşüklere yol açıyor. Erkek bebeklerin düşük olma riski daha yüksektir. Tabiat bir şekilde kadını tercih ediyor.
İLK DÜŞÜK SİNYALDİR
* Bir kadın kaç kez düşük yaparsa tekrarlayan düşük olarak kabul edilir?
Aslında iki kez düşük yapan bir kadın tekrarlayan düşük yapıyor demektir. Benim şöyle bir amacım var, bir tek kez bile düşürmüş olsa ciddiye alınmasını istiyorum. İnsanlara artık tekrar tekrar düşük yapmak ağır geliyor. Düşük polikliniği kurduk, bu sorunu yaşayan kadınları ilk düşükten itibaren orada detaylı olarak inceliyoruz.
* Tekrarlayan düşüklerin ne kadarı kadın, ne kadarı erkek nedeniyle oluyor?
Büyük çoğunluğu kadın nedeniyle olur çünkü rahimden kaynaklanın bir sürü neden var. Bazen kadınla erkek arasında genetik bir uyum oluyor bağışıklık sistemi sorunu doğuyor. O zaman aşı verilerek erkeğe karşı kadında uyumsuzluk yaratılıyor... Bazen de erkekte kromozom bozukluğu düşük yapabiliyor.
* Tekrarlayan düşüklere yol açan en basit neden nedir?
En sık neden kromozom anemisi. Anne babadan bağımsız yanlış üretim olmasıdır. Doğarsa hayatla bağdaşmayacak kadar ağır anomalilerin nedenidir. İlk üç ay düşüklerinin yüzde 70'inde neden budur. Yani bu bebekler düşmeseler sakat olarak dünyaya gelecek olan anomalilere sahipler. Mongol ya da turner sendromlu ya da çok ağır sakat olarak dünyaya gelebilecek bebekler.
40 YAŞINDA ÇOK ZOR
* Yaşı ilerleyen kadınlarda düşük riski artıyor mu?
Yirmili yaşlarda düşük riski çok azdır, otuzdan sonra belirgin bir şekilde artış gösterir ve 40 yaşından sonra büyük ölçüde artar. Bünye yaşlandıkça kromozom bozuklukları artıyor. Çünkü bir hücre bölünürken kromozomun da sağlam olarak bölünmesi lazım ama yaşlandıkça bunu çok beceremiyor.
* Düşüklerin ne kadarı tedavi ile önlenebilir?
Düşüklerin sebebine bağlı. Düşük polikliniğine gelenler içinde detaylı araştırma yapılanların yüzde 70'inde başarılıyız.
* Her düşükten sonra tedavi daha mı zorlaşıyor?
Evet, düşük kadını biyolojik ve psikolojik olarak zorladığı için daha sonra gebelik riske giriyor. O nedenle eskiden arka arkaya yapılan üç düşükten sonra tekrarlayan düşük kabul edilip tedaviye alınan kadınlar artık iki kez üst üste düşük yaptığında hemen riskli sınıfına sokuluyor. İşi ciddiye almak şart.
* Düşükten sonra inceleme yapmak aileler için çok maliyetli değil mi?
En pahalı bin, binbeş yüz liralık tetkik gerekir. İlk düşükten sonra yapılacak tetkikler daha azdır. Kromozomlara bakılabilir. İkinci ve üçüncü de inceleme maliyeti giderek artar. Adet düzensizlikleri olan kadınlarda düşük riski fazladır. Onların tedavi edilmesi gerekir, kan pıhtılaşmasına bakılmalıdır. Bazen rahmin içine dürbünle bakmak gerekiyor, galiba en maliyetli uygulama da budur çünkü küçük bir operasyondur.
ÜÇ AY SONRA DENEYİN
* Düşükler sizi de bir doktor olarak korkutur mu?
Doktor olarak bizler için de zordur, bazen gece yarıları büyük kanamalarla hastaneye gelirler. Ölüm korkusu yaşarlar bunlara tanık olmak çok zor. 4 Düşükten ne kadar sonra çiftler tekrar hamileliği denemeli? Eğer özel bir durum yoksa üç ay beklemek yeterlidir. Rahim kendini toparlar. Kendilerini yaşadıkları olaya hapsetmemeliler.
