Hafızayı Güçlendirmenin Pratik Yolları
Gözlüklerinizi nereye koyduğunuzu hatırlayamıyor musunuz? Yeni meslektaşınızın adını mı unutuyorsunuz? Son zamanlarda, genç-yaşlı herkes unutkanlıktan şikâyet ediyor
Yaş ilerledikçe unutkanlığın arttığı da bilinen bir gerçek. Yeni şeyleri öğrenmek, daha önce bilinen isimleri ve kelimeleri hatırlamak veya özel eşyalarınızı bulmak daha uzun zaman alabiliyor. Bunlar genellikle ciddi hafıza sorunlarının değil, ılımlı bir unutkanlığın göstergeleri. Yine de bu konuda neler yapabiliriz? Reader's and Digest dergisi, buna benzer durumları ve bunlar karşısında hafızamızı nasıl güçlendirebileceğimizi örneklerle açıklıyor.
"Yaşlanmayan Hafıza: Beyninizi Genç Tutmanın Basit Sırları" isimli kitabın yazarı Harry Lorayne, unutmamanız için her şeyi yazmanızı, hepsini listelemenizi ya da cep telefonunuza elektronik notlar bırakmanızı tavsiye ediyor. Beyninizi güçlendirmek isterseniz de, hatırlamanıza yardımcı olması için uzman önerilerini deneyebilirsiniz.
1. Arkadaşınızın ismini hatırlayamadınız mı?
Dikkat edin: Biriyle tanıştırıldığınızda karşınızdaki kişinin ismini gerçekten iyi dinleyin. Sonra, daha iyi kavramak için heceleri gözünüzün önüne getirin. Görüşmeniz bitene kadar birkaç kez karşınızdakinin ismini tekrarlayın.
İsmi gözünüzde canlandırın: Hatırlaması zor isimler için, ismi anlamlı hale getirin. Sonra kişiye bakın, kişinin göze çarpan bir özelliğini (yeşil gözler, kıvırcık saçlar) seçin ve ismiyle yüzünü birleştirin.
Kolayca hatırlayacağınız bağlantılar kurun: Örneğin, ünlü bir mimarı hatırlarken onu kendi tasarladığı büyük bir binanın önünde hayal edin.
2. Gözlüklerimi nerede unuttum?
Kendi kendinize hatırlatın: Öncelikle gözlüklerinizi en son nereye bıraktığınıza dikkat edin. "Gözlüklerimi ceketimin cebine koyuyorum" diye kendinize hatırlatın.
Alışkanlık oluşturun: Masanın üzerine küçük bir sepet koyun ve gözlüklerinizi, cep telefonunuzu ve sık sık kullandığınız eşyalarınızı her zaman bu sepetin içine bırakmayı alışkanlık haline getirin.
3. Bugün neler yaptığınızı düşündünüz mü?
Ritüel oluşturun: Günlük ev işlerini hatırlamak için kendinize ilginç fiziksel hatırlatıcılar bulun. Faturalarınızı masanızda görmek istiyorsanız, onları aynı yere bırakarak beyninizi gereksiz yere yormaktan kaçının.
Şarkı gibi söyleyin: Küçük parçalar içeren listeleri (alışveriş listesi, telefon numarası, isim listesi, yapılacakların listesi) hatırlamak için, iyi bilinen bir şarkıyla bunu birleştirin.
Hatırlatıcı yöntemleri deneyin: İsimleri hatırlamak için kendi yönteminizi oluşturun. Örneğin, isimleri hatırlarken, İpek'in çocuklarının ismi Bahar, Atakan ve Tunç ya da "BAT"; alışveriş listesi (ayran, yumurta, şeker, ekmek ya da "AYŞE" gibi kısaltmalar) yapabilirsiniz.
Yanınızda kalem ya da kâğıt olmadığında, vücudunuzun parçalarına göre hatırlayın. Çizime ayaklarınızdan başlayın. Tutkal, kedi maması, brokoli, tavuk, üzüm ve diş macunu alacaksanız, ayaklarınızı tutkala batmış, pantolonunuzun cebinden brokoliler sarkıyor, tavuk göbeğinizi gagalıyor, bir salkım üzüm sarkıyor ve ağzınızda diş macunu olan bir resim hayal edin.
4. Web sitesinde üyeliğinizin şifresini mi unutuyorsunuz?
Sayıları şekillendirin: 0 sayısını yüzük ya da topa; 1'i kaleme; 2'yi kuğuya; 5'i hamile bir kadına; 7'yi bumeranga benzetebilirsiniz.
Numaraları bir ritimle söylemek de hatırlamanıza yardımcı olacaktır. Kafiyeli sözcüklerle sayılar daha kolay hatırlanır.
5. Dilinizin ucundaki kelimeyi hatırlayamıyor musunuz?
İçinizden yüksek sesle alfabeyi tekrar edin: Örneğin, alfabeyi sayarken "ı" harfine geldiğiniz zaman, Issız Adam filmini dilinizin ucundan çıkarırsınız.
6. Artık her şeyi ezberinizde tutamıyor musunuz?
Bir konuşmayı, metni ezberlemek için onu okuyun, yazın, dinleyin. Bir metni, konuşmayı ezberlemek için notlarınızı okuyun ve telefonunuza ya da ses kayıt cihazına kaydedin ve sonra onu ezberleyene kadar dinleyin.
Gözlüklerinizi nereye koyduğunuzu hatırlayamıyor musunuz? Yeni meslektaşınızın adını mı unutuyorsunuz? Son zamanlarda, genç-yaşlı herkes unutkanlıktan şikâyet ediyor
Yaş ilerledikçe unutkanlığın arttığı da bilinen bir gerçek. Yeni şeyleri öğrenmek, daha önce bilinen isimleri ve kelimeleri hatırlamak veya özel eşyalarınızı bulmak daha uzun zaman alabiliyor. Bunlar genellikle ciddi hafıza sorunlarının değil, ılımlı bir unutkanlığın göstergeleri. Yine de bu konuda neler yapabiliriz? Reader's and Digest dergisi, buna benzer durumları ve bunlar karşısında hafızamızı nasıl güçlendirebileceğimizi örneklerle açıklıyor.
"Yaşlanmayan Hafıza: Beyninizi Genç Tutmanın Basit Sırları" isimli kitabın yazarı Harry Lorayne, unutmamanız için her şeyi yazmanızı, hepsini listelemenizi ya da cep telefonunuza elektronik notlar bırakmanızı tavsiye ediyor. Beyninizi güçlendirmek isterseniz de, hatırlamanıza yardımcı olması için uzman önerilerini deneyebilirsiniz.
1. Arkadaşınızın ismini hatırlayamadınız mı?
Dikkat edin: Biriyle tanıştırıldığınızda karşınızdaki kişinin ismini gerçekten iyi dinleyin. Sonra, daha iyi kavramak için heceleri gözünüzün önüne getirin. Görüşmeniz bitene kadar birkaç kez karşınızdakinin ismini tekrarlayın.
İsmi gözünüzde canlandırın: Hatırlaması zor isimler için, ismi anlamlı hale getirin. Sonra kişiye bakın, kişinin göze çarpan bir özelliğini (yeşil gözler, kıvırcık saçlar) seçin ve ismiyle yüzünü birleştirin.
Kolayca hatırlayacağınız bağlantılar kurun: Örneğin, ünlü bir mimarı hatırlarken onu kendi tasarladığı büyük bir binanın önünde hayal edin.
2. Gözlüklerimi nerede unuttum?
Kendi kendinize hatırlatın: Öncelikle gözlüklerinizi en son nereye bıraktığınıza dikkat edin. "Gözlüklerimi ceketimin cebine koyuyorum" diye kendinize hatırlatın.
Alışkanlık oluşturun: Masanın üzerine küçük bir sepet koyun ve gözlüklerinizi, cep telefonunuzu ve sık sık kullandığınız eşyalarınızı her zaman bu sepetin içine bırakmayı alışkanlık haline getirin.
3. Bugün neler yaptığınızı düşündünüz mü?
Ritüel oluşturun: Günlük ev işlerini hatırlamak için kendinize ilginç fiziksel hatırlatıcılar bulun. Faturalarınızı masanızda görmek istiyorsanız, onları aynı yere bırakarak beyninizi gereksiz yere yormaktan kaçının.
Şarkı gibi söyleyin: Küçük parçalar içeren listeleri (alışveriş listesi, telefon numarası, isim listesi, yapılacakların listesi) hatırlamak için, iyi bilinen bir şarkıyla bunu birleştirin.
Hatırlatıcı yöntemleri deneyin: İsimleri hatırlamak için kendi yönteminizi oluşturun. Örneğin, isimleri hatırlarken, İpek'in çocuklarının ismi Bahar, Atakan ve Tunç ya da "BAT"; alışveriş listesi (ayran, yumurta, şeker, ekmek ya da "AYŞE" gibi kısaltmalar) yapabilirsiniz.
Yanınızda kalem ya da kâğıt olmadığında, vücudunuzun parçalarına göre hatırlayın. Çizime ayaklarınızdan başlayın. Tutkal, kedi maması, brokoli, tavuk, üzüm ve diş macunu alacaksanız, ayaklarınızı tutkala batmış, pantolonunuzun cebinden brokoliler sarkıyor, tavuk göbeğinizi gagalıyor, bir salkım üzüm sarkıyor ve ağzınızda diş macunu olan bir resim hayal edin.
4. Web sitesinde üyeliğinizin şifresini mi unutuyorsunuz?
Sayıları şekillendirin: 0 sayısını yüzük ya da topa; 1'i kaleme; 2'yi kuğuya; 5'i hamile bir kadına; 7'yi bumeranga benzetebilirsiniz.
Numaraları bir ritimle söylemek de hatırlamanıza yardımcı olacaktır. Kafiyeli sözcüklerle sayılar daha kolay hatırlanır.
5. Dilinizin ucundaki kelimeyi hatırlayamıyor musunuz?
İçinizden yüksek sesle alfabeyi tekrar edin: Örneğin, alfabeyi sayarken "ı" harfine geldiğiniz zaman, Issız Adam filmini dilinizin ucundan çıkarırsınız.
6. Artık her şeyi ezberinizde tutamıyor musunuz?
Bir konuşmayı, metni ezberlemek için onu okuyun, yazın, dinleyin. Bir metni, konuşmayı ezberlemek için notlarınızı okuyun ve telefonunuza ya da ses kayıt cihazına kaydedin ve sonra onu ezberleyene kadar dinleyin.
