GERI KALMIS ULKELERDE KADIN OLMANIN
DAYANILMAZ ZORLUGU - KADIN SUNNETI
Kadın sünneti bir hak ihlalidir
Sünnet dendiğinde Türkiye’de akla erkekler gelse de, dünyada 150 milyon sünnet edilmiş kadın yaşıyor. Üstelik bunlara her 11 saniyede yeni bir kadın ekleniyor. Amaç, kadınların cinselliklerini kontrol altına almak. “Terre des Femmes” örgütü, kadınlara âdet ve doğumda normalin üstünde sancılar çektiren, cinsel ilişkiden zevk almasını engelleyen, hatta ölümlerine neden olan bu “gelenek”e karşı mücadele ediyor.
Asuman Çetiner
Sünnet dendiğinde kafamızda canlanan resim şatafatlı giydirilmiş erkek çocuklarının küçük bir ameliyat atlattıkları günün sonunda süslü yataklarına uzanmış, eğlence izlemeleridir. Ancak birçok Müslüman ülkede uygulanmasına rağmen çoğumuzun hiç haberdar olmadığı bir sünnet daha var. Bu sünnet, cinselliklerini kontrol altına almak için kız çocuklarına uygulanıyor. Dünyada 150 milyon sünnet edilmiş kadın yaşıyor. Bu sayıya her yıl Afrika, Arap ülkeleri, Endonezya ve Malezya gibi bir çok ülkeden sekiz bin kadın daha ekleniyor. Yani her saniyede 11 kız çocuğunun gelenek adı altında cinsel organları neredeyse yok ediliyor. Söz konusu kadınların çoğu Afrika kökenli olduğundan ve fakir Afrika ülkelerini çok uzak olarak düşlediğimizden bu sorun hâlâ çok az yankı yaratıyor. Özellikle Batı dünyası, belki de bu soruna nasıl yanıt vereceğini bilmediği için hâlâ seyirci kalıyor; sünnete kültürel bir gelenek olarak saygı mı gösterilmeli, yoksa kızların insan hakları mı korunmalı, tartışmaları sürüyor. Yine de sorunun vahametini fark edip, çözümü için çalışan örgütler de var. “Terre des Femmes” bir çok ülkede bilgilendirme kampanyaları düzenleyerek genç kızları acı talihlerinden kurtarmak için savaşıyor. “Terre des Femmes”in uzmanlarından Franziska Gruber sorularımızı yanıtladı.
- Kadın sünneti ne anlama geliyor?
Kadınlar çeşitli şekilde sünnet ediliyor. Bazılarının sadece Prepuslaları ile birlikte klitorisleri kesiliyor. Bunun daha ağır versiyonu, küçük ve büyük dudaklarının bir kısmının da kesilmesi. En acımasız ve ne yazık ki en yaygın olan üçüncü bir sünnet türü var. Biz buna Infibulasyon diyoruz, ameliyatta kızların klitoris ve prepus ile birlikte küçük ve büyük dudaklarının neredeyse tümü kesiliyor, sonra açık yaranın dış çeperleri bir araya getirilerek dikiliyor, sonunda sadece idrar ve aybaşı kanamasının akabileceği küçük parmak genişliğinde bir delik bırakılıyor.
- Kaç yaşında uygulanıyor?
8-14 arasındaki her kıza uygulanıyor. O kültürlerde bir genç kızın evlenebilmesi için sünnet olması şart, yoksa koca bulamaz. Hatta bazı aileler kızının başlık parasını cinsel organ açıklığının büyüklüğüne göre belirtiyor. Sünnetten sonra kızların kadınlığa geçtiği düşünülüyor. Birçok kültürde kızın sünneti ailesi ve yakınları tarafından kutlanıyor.
- Ya kızların içinden geçenler, onlar bu duruma nasıl tepki gösteriyorlar?
Kızlar gerek küçük yaşlarından, gerek bu uygulamanın acısı ve yan etkilerinin konuşulması bir tabu olduğundan o ana kadar neye uğradıklarını bilmiyorlar. Onlara sadece bunun gerekli olduğu anlatılıyor. Durumu anladıklarında zaten iş işten geçmiş oluyor ve bir ömür boyu sünnetin zararlarıyla yaşamak zorunda kalıyorlar.
- Ne gibi zararlar, bunlar?
Sünnet sırasında kan kaybından ölebiliyor. Kızlara ameliyat esnasında narkoz verilmiyor, çektikleri acılar tarif edilir gibi değil. Karnın alt kısımlarında durmadan meydana gelen kronik iltihaplanmalar, özellikle idrar yollarında ve yumurtalıklarda kısırlaşmaya neden olan enfeksiyonlar... Âdet kanamalarında, cinsel ilişkiye girdiklerinde ve doğumda korkunç acılar çekiyorlar. Hatta birçok kadın çocuğunu doğururken ölebiliyor. İdrar keselerine zarar verilen kadınlar idrarını tutamaz hale geliyor. Ayrıca aletler steril olmadığından ve bir çok kız aynı zamanda kesildiğinden AIDS mikrobu bulaşabiliyor.
- Yani sünnet sadece yapılırken yaşanan acıyla atlatılmıyor...
Yok, kesinlikle. Ayrıca bir kadın iltihaplardan dolayı doğurganlığını kaybettiğinde yine toplumdan dışlanıyor. Evli ise eşi tarafından terk ediliyor. AIDS bulaşması yine apayrı bir felaket. Ayrıca, kızlarda yarattığı psikolojik olumsuzluklar yeterince araştırılmadı ama bunun en az vücutlarına verilen zarar kadar ağır olacağını tahmin etmek zor değil. Acının yanı sıra kadınların klitorisleri alındığından cinsel ilişkiye de daha az istekli oluyorlar. Birçok kadın cinsel ilişkiye sadece kocalarının isteği üzerine girdiklerini söylüyorlar.
DAYANILMAZ ZORLUGU - KADIN SUNNETI
Kadın sünneti bir hak ihlalidir
Sünnet dendiğinde Türkiye’de akla erkekler gelse de, dünyada 150 milyon sünnet edilmiş kadın yaşıyor. Üstelik bunlara her 11 saniyede yeni bir kadın ekleniyor. Amaç, kadınların cinselliklerini kontrol altına almak. “Terre des Femmes” örgütü, kadınlara âdet ve doğumda normalin üstünde sancılar çektiren, cinsel ilişkiden zevk almasını engelleyen, hatta ölümlerine neden olan bu “gelenek”e karşı mücadele ediyor.
Asuman Çetiner
Sünnet dendiğinde kafamızda canlanan resim şatafatlı giydirilmiş erkek çocuklarının küçük bir ameliyat atlattıkları günün sonunda süslü yataklarına uzanmış, eğlence izlemeleridir. Ancak birçok Müslüman ülkede uygulanmasına rağmen çoğumuzun hiç haberdar olmadığı bir sünnet daha var. Bu sünnet, cinselliklerini kontrol altına almak için kız çocuklarına uygulanıyor. Dünyada 150 milyon sünnet edilmiş kadın yaşıyor. Bu sayıya her yıl Afrika, Arap ülkeleri, Endonezya ve Malezya gibi bir çok ülkeden sekiz bin kadın daha ekleniyor. Yani her saniyede 11 kız çocuğunun gelenek adı altında cinsel organları neredeyse yok ediliyor. Söz konusu kadınların çoğu Afrika kökenli olduğundan ve fakir Afrika ülkelerini çok uzak olarak düşlediğimizden bu sorun hâlâ çok az yankı yaratıyor. Özellikle Batı dünyası, belki de bu soruna nasıl yanıt vereceğini bilmediği için hâlâ seyirci kalıyor; sünnete kültürel bir gelenek olarak saygı mı gösterilmeli, yoksa kızların insan hakları mı korunmalı, tartışmaları sürüyor. Yine de sorunun vahametini fark edip, çözümü için çalışan örgütler de var. “Terre des Femmes” bir çok ülkede bilgilendirme kampanyaları düzenleyerek genç kızları acı talihlerinden kurtarmak için savaşıyor. “Terre des Femmes”in uzmanlarından Franziska Gruber sorularımızı yanıtladı.
- Kadın sünneti ne anlama geliyor?
Kadınlar çeşitli şekilde sünnet ediliyor. Bazılarının sadece Prepuslaları ile birlikte klitorisleri kesiliyor. Bunun daha ağır versiyonu, küçük ve büyük dudaklarının bir kısmının da kesilmesi. En acımasız ve ne yazık ki en yaygın olan üçüncü bir sünnet türü var. Biz buna Infibulasyon diyoruz, ameliyatta kızların klitoris ve prepus ile birlikte küçük ve büyük dudaklarının neredeyse tümü kesiliyor, sonra açık yaranın dış çeperleri bir araya getirilerek dikiliyor, sonunda sadece idrar ve aybaşı kanamasının akabileceği küçük parmak genişliğinde bir delik bırakılıyor.
- Kaç yaşında uygulanıyor?
8-14 arasındaki her kıza uygulanıyor. O kültürlerde bir genç kızın evlenebilmesi için sünnet olması şart, yoksa koca bulamaz. Hatta bazı aileler kızının başlık parasını cinsel organ açıklığının büyüklüğüne göre belirtiyor. Sünnetten sonra kızların kadınlığa geçtiği düşünülüyor. Birçok kültürde kızın sünneti ailesi ve yakınları tarafından kutlanıyor.
- Ya kızların içinden geçenler, onlar bu duruma nasıl tepki gösteriyorlar?
Kızlar gerek küçük yaşlarından, gerek bu uygulamanın acısı ve yan etkilerinin konuşulması bir tabu olduğundan o ana kadar neye uğradıklarını bilmiyorlar. Onlara sadece bunun gerekli olduğu anlatılıyor. Durumu anladıklarında zaten iş işten geçmiş oluyor ve bir ömür boyu sünnetin zararlarıyla yaşamak zorunda kalıyorlar.
- Ne gibi zararlar, bunlar?
Sünnet sırasında kan kaybından ölebiliyor. Kızlara ameliyat esnasında narkoz verilmiyor, çektikleri acılar tarif edilir gibi değil. Karnın alt kısımlarında durmadan meydana gelen kronik iltihaplanmalar, özellikle idrar yollarında ve yumurtalıklarda kısırlaşmaya neden olan enfeksiyonlar... Âdet kanamalarında, cinsel ilişkiye girdiklerinde ve doğumda korkunç acılar çekiyorlar. Hatta birçok kadın çocuğunu doğururken ölebiliyor. İdrar keselerine zarar verilen kadınlar idrarını tutamaz hale geliyor. Ayrıca aletler steril olmadığından ve bir çok kız aynı zamanda kesildiğinden AIDS mikrobu bulaşabiliyor.
- Yani sünnet sadece yapılırken yaşanan acıyla atlatılmıyor...
Yok, kesinlikle. Ayrıca bir kadın iltihaplardan dolayı doğurganlığını kaybettiğinde yine toplumdan dışlanıyor. Evli ise eşi tarafından terk ediliyor. AIDS bulaşması yine apayrı bir felaket. Ayrıca, kızlarda yarattığı psikolojik olumsuzluklar yeterince araştırılmadı ama bunun en az vücutlarına verilen zarar kadar ağır olacağını tahmin etmek zor değil. Acının yanı sıra kadınların klitorisleri alındığından cinsel ilişkiye de daha az istekli oluyorlar. Birçok kadın cinsel ilişkiye sadece kocalarının isteği üzerine girdiklerini söylüyorlar.
