Kadınların soyadı çilesi bitiyor
Avukat Tuncer hukuk savaşını kazandı. Türkiye iç hukukta değişiklik yapmak zorunda.
Taraf gazetesinin haberine göre AİHM, kocasının soyadını kullanmak istemeyen kadınlar için emsal kabul edilecek karar aldı. Gülizar Tunceri haklı bularak Türkiyeyi mahkûm etti.
Kocasının soyadını kullanmak istemeyen Avukat Gülizar Tuncer, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi tarafından haklı bulundu. AİHM dün verdiği kararda Türkiyenin evli kadınlara uyguladığı kocanın soyadını kullanma zorunluluğunu Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin özel yaşamın bütünlüğüne ilişkin 8. maddesine ve ayrımcılıkla ilgili 14. maddesine aykırı bularak Türkiyeyi mahkum etti.
AİHM ayrıca Tuncere 1500 Euro tazminat ve 3030 Euro mahkeme masrafının ödenmesine karar verdi. Avukat Gülizar Tuncer kararla birlikte Türkiyenin iç hukukta değişikliğe gitmek zorunda olduğunu belirterek şöyle konuştu, Türkiye şimdi AİHM kararının gereğini yerine getirmek ve mevzuat değişikliğine gitmek yükümlülüğünde. Aksi takdirde Avrupa Konseyi Bakanlar Komitesi yaptırım uygulamak durumunda kalabilir.
SÖZLEŞMELERE AYKIRI
Kadınların evlenmeden önceki soyadlarını kullanmalarının hem yerel mahkeme hem de Yargıtay tarafından Medeni Kanunun 187. maddesi gerekçe gösterilerek reddedildiğini belirten Tuncer, Oysa ki hem Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesinin 8.ve 14. maddeleri hem de Kadınlara Yönelik Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi ve Uluslararası Medeni Ve Siyasi Haklar Sözleşmesi gereği talebimizin kabul edilmesi gerekirdi. Medeni Kanunda aleyhe hüküm olsa da yargı organları Anayasa 90. madde gereği yasayı değil öncelikle uluslararası sözleşme hükümlerini uygulayarak iç hukukta lehimize karar vermek durumundaydılar. Hükümet yıllardır geleneksel muhafazakâr anlayışı savunarak Medeni Kanunda değişiklik yapmaktan ısrarla kaçındı diye konuştu.
EŞİNİN SOYADINI İSTEMEDİ
Gülizar Tuncer 1992 yılından beri İstanbulda avukatlık yapıyordu. 2005 yılında yaptığı evlilik sonucu, halen yürürlükte bulunan Medeni Kanun gereğince, zorunlu olarak nüfus kayıtlarında kendi soyadının yanında eşinin de soyadı olan Güneşi yazdırmak durumunda kaldı. 2007 yılında Şişli Asliye Hukuk Mahkemesine başvuruda bulunan Tuncer, 15 senedir avukatlık yaptığını ve bugüne kadar Gülizar Tuncer olarak tanınıp mesleğini bu isim ve soyadı ile yürüttüğünü, ayrıca okul diploması, vergi levhası, avukat kimliği, vekaletnameler ve diğer tüm resmi belgelerin Gülizar Tuncer adına düzenlendiğini ifade ederek eşinin soyadı olan Güneşi kullanmak istemediğini belirtti. Şişli 1. Asliye Hukuk Mahkemesi aynı yıl verdiği kararda Medeni Kanunun 187. maddesini gerekçe göstererek Tuncerin talebini reddetti. Tuncer kararı temyiz etti ancak Yargıtay 18. Hukuk Dairesi temyiz talebini reddederek mahkeme kararını onadı.
1000 EUROLUK DOSTANE ÇÖZÜM
Gülizar Tuncer davayı AİHMe götürdü. Türkiye, Tuncere davayı düşürmesi karşılığında nüfus cüzdanında kendi soyadını kullanabileceği değişiklik ve 1000 Euroluk ödemeyi içeren Dostane çözüm önerisi sundu. Tuncer, Dostane çözüme verdiği cevap dilekçesinde devletin sadece kendisini kapsayacak değişikliğini ve ödeme vaadini redderek bir hukukçu olarak yalnızca kendisi için değil aynı konumda bulunup da bu durumdan ötürü rahatsızlık duyan tüm kadınları etkileyebilecek bir karar alınması gerektiğini belirtti. Dava AİHMde görülmeye devam etti. AİHM dün verdiği kararda Türkiyeyi mahkum etti.
ENGEL 187. MADDE:
Kadınların kendi soyadlarını kullanmalarına engel olarak gösterilen Medeni Kanunun 187. maddesi şöyle: Kadın, evlenmekle kocasının soyadını alır; ancak evlendirme memuruna veya daha sonra nüfus idaresine yapacağı yazılı başvuruyla kocasının soyadı önünde önceki soyadını da kullanabilir.
Milliyet
