Aşk Sancısı
Daimi Üye
Bal, sabah kahvaltılarının en özel tatlarından biri. Her şeyden önce bal arının "emeğidir". Bu öyle bir emek ki, bir bal arısı ömrü boyunca sadece bir çay kaşığının 12′de biri kadar bal üretir. Yani 12 arı bir araya gelse ömürleri boyunca anca bir çay kaşığını dolduracak kadar bal üretmekte! Bir arının ömrünün 40 gün olduğu bilindiğine göre (Kış arıları ise 120 gün yaşamaktalar) bir damla balın aslında ne kadar değerli olduğu anlaşılmakta. Bir sabah kahvaltısında ekmeğimize yüzlerce, binlerce arının ömürlük emeğini sürdüğümüzü bilmek bile o çalışkan böceğe, yani arıya olan saygımızı arttırıyor.
SAHTE BAL ÜRETİCİLİĞİ
Oysa insanoğlu, arıdaki bu "ömürlük emeği" kısa yoldan elde etmenin hırsıyla küçüldükçe küçülüyor. Evet bahsetmek istediğimiz konu "balda sahtecilik". Çok sayıda bal markasının reklamlarının yoğunlaştığı şu yakın dönemde, pazarlanan balların saf olmadığı, mısır şurubu ve benzeri katkılar içerdiği, birçok bal üreticisi ve firmasının sahtecilik yaptığı şüpheleri üzerine kamuoyunda ciddi bir tepki oluştu. (Hatta sahtekarların kovanların önüne şekerli su kapları koyup, arıları da bu sahteciliğe alet ettikleri belirtilmekte!) Bu nedenle başta Tarım Bakanlığı olmak üzere ilgili kuruluşlar bu tür üretim yapan firmalara yönelik yaptırımlara giriştiler. Uzmanların ifadelerine göre gerçek balı, katkılı yani sahte baldan ayırtetmek oldukça güç. Öyle ki bazı durumlarda ancak laboratuvar analizi gerekmekte. Yine de evde yapılabilecek kimi yöntemlerle gerçek ve sahte balı belli oranda ayırmak mümkün...
Bu yöntem ve püf noktalarından bazıları şöyle:
Bal buzdolabında şekerleniyorsa gerçektir.
Balın yoğunluğu çok, akışkanlığı sürekli olmalıdır. Kesik kesik akan bal sahtedir. Çiçek balı hızlı, çam balı ise daha yavaş akar. (Çam balı, kimi özellikleri nedeniyle sahtesinin üretilmesi en zor bal türüdür.)
Gerçek bal kaşıkla alındığı zaman akışkanlığı kesintisiz gelir.
Buzdolabında yaklaşık 1 ay bekleyen balın krem ya da tereyağ kıvamına gelmesinin balın gerçek olduğunu gösterir.
Sabit kalem (kurşun kalem değil, ucu ıslandığı zaman mor renk yazan) alıp, bala uç kısımını daldırın sonra parmağınıza sürün renkli olarak çıkıyorsa bal karışıktır çıkmıyorsa hakiki baldır.
Soğuk havada donmaz ise bal katkılı ya da sahtedir. Zeytinyağının donması gibi kavanozun alt kısımları donarsa gerçek baldır.
Sahte balın rengi biraz daha açıktır, gerçek balın kokusu yoktur. Gerçek balın kıvamı biraz daha katıdır.
Balı kaşıkla alıp yere döktüğünüzde sahte bal uzayıp resmen örümcek ağı gibi havada uçar.
Balın şekerlenmesi durumunda ise, eski hâlini alması için güneşe çıkarılması veya kabıyla birlikte sıcak suya konulması kâfidir.
Bal, şekerle yapılan diğer şerbetlere nazaran çok daha keskindir. Fazla yendiği zaman genizde hafif yanma yapar. Bu gerçek baldır.
Balda hafif de olsa şekerden kaynaklı alkol olması nedeni ile kibrit çöpü veya kağıt üzerinde cızırdayarak yanar.