Hala sigortalı olmadıysanız bir şansınız daha var. Eğer geç kalırsanız birçok hak elinizden gidecek.
1 Ekim’den önce sigortalı olmakla, 1 Ekim'den sonra olmak arasında büyük fark var. Hem erken emeklilik yolu kapanıyor, hem de emekli olduktan sonra prim ödeyip çalışma imkanı yok oluyor.
Tüm detayları Bugün Gazetesi'nden Sadettin ORHAN yazdı.
KİMLER SİGORTALI OLMALI
Konuya girmeden önce bir uyarıda bulunalım; yazımızın başlığını okuyup da çocuklarınızı veya bebeklerinizi kapıp reklam ajanslarına ya da muhasebecilere koşmayın. Zira SGK, sahip olduğu teftiş kadrosu ve bilgi işlem altyapısı ile gerçek dışı bildirimlerin tamamını iptal ediyor. Ancak;
* Bir işyerinde çalıştığınız halde sigortanız başlatılmamışsa,
* Bağ-Kur kapsamına girecek bir iş yaptığınız halde kendinizi tescil ettirmediyseniz,
* Ev hanımıysanız ya da bir şekilde çalışma hayatının dışındaysanız ve hala Bağ-Kur isteğe bağlı sigortalısı olmadıysanız,
* Mevsimlik işçi ya da çiftçi olduğunuz halde tarım SSK veya tarım Bağ-Kur’a kaydolmadıysanız,
* Şuan itibariyle çalışmıyorsanız ve yakın zamanda çalışma hayatına atılmayı düşünüyorsanız,
ELİNİZİ ÇABUK TUTUN.
Zira 1 Ekim’den sonra sigortalı olmakla bu tarihten önce sigortalı olmak arasında iki büyük fark bulunuyor.
1 Ekim’den önce iki büyük avantaj!
Şu anki uygulamaya göre bir kimsenin hangi kurumdan emekli olacağı, son 7 yıl (2520 gün) içerisinde en fazla hangi kuruma prim ödediğine bağlı. Kişi çalışma hayatını hangi statüde geçirirse geçirsin, son 7 yılda hangi kuruma daha fazla prim ödediyse oradan emekli oluyor. Örneğin bir kimse uzun zaman Bağ-Kur’a prim ödedikten sonra SSK’ya geçer de en az 1261 gün (7 yılın yarısından fazla) prim öderse bu durumda son 7 yıl kuralına göre SSK’dan emekli olur.
1 Ekim’de yürürlüğe girecek olan reform yasası ise kişilerin hangi statüde emekli olacağına son 7 yıla değil, tüm çalışma hayatına bakılarak karar verilir diyor. Böylece, ilk defa 1 Ekim’den sonra sigortalı olacaklar için son 3,5 yılda iş değiştirerek erken emekli olmanın yolu kapatılmış oluyor. Konuyu bir örnekle açıklayalım.
Örnek: 01.01.1962 doğumlu Mehmet Bey, Bağ-Kur’a 01.01.1985 yılında giriş yapmıştır. Mehmet Bey bugüne kadar aralıklı olarak toplam 4000 gün prim ödemiş olsun. Mehmet Bey Eylül ayı başında SSK’ya geçer de işçi olarak 1261 gün prim öderse, 1 Mart 2012 tarihinde (5261 günle) emekli olur. Zira Mehmet Bey SSK’dan emeklilik için gerekli olan prim günü, yaş ve sigortalılık süresi şartlarının tamamını yerine getirmiş olmaktadır. Mehmet Bey SSK’ya geçmez de Bağ-Kur’a devam ederse bu kez 9000 günü doldurduğu 20 Temmuz 2022 tarihinde (10 yıl daha geç!) emekli olabilecek.
Örneğimizde de görüldüğü üzere son 7 yıl kuralı, kişiler için yerine göre 10 yıl kadar erken emeklilik sağlamaktadır. Ancak bu avantajdan yararlanabilecek olanlar, en geç 30 Eylül tarihinde herhangi bir şekilde (SSK, Bağ-Kur, tarım SSK, tarım Bağ-Kur, isteğe bağlı Bağ-Kur) sigortaya giriş yapmış olanlardır. 1 Ekim’den sonra sosyal güvenlik sistemine girenlerin son 7 yıl avantajı olmayacak.
Emekli maaşıyla çalışmak için de son tarih 30 Eylül!
1 Ekim’den sonra ilk defa sigortalı olacakları bir kötü sürpriz daha bekliyor. Bunlar emekli olduktan sonra hem maaşlarını alıp hem de SSK’ya tabi çalışamayacaklar. Bunlar ister SSK, ister Bağ-Kur isterse memur emeklisi olsunlar, emekliyken SSK’ya tabi çalışmaya başlarlarsa maaşları kesilecek.
En geç 30 Eylül’de sigortaya giriş yapanlar ise emekli olduktan sonra hem maaş alacaklar hem de destek primi ödeyerek çalışabilecekler. Diğer taraftan Bağ-Kur için böyle bir sınırlama bulunmuyor. 1 Ekim’den önce ya da sonra sigortalı olanlar, emeklilikte Bağ-Kur’lu (4/b) olarak çalışırlarsa destek primi ödemek koşuluyla maaşlarını da alabilecekler.