Testkolik çocuklar kanseri çağırıyor
Hareketsizlik ve obezite; kanser riskini artırıyor. Uzmanlara göre; çocukların günde iki saatten daha fazla test çözmesi veya TV izlemesi, sağlıklarını ciddi anlamda bozuyor
Doktorlar; sürekli TV karşısında olan ya da ders çalışmak için masadan kalkmayan yeni nesil gençlerin; obezite, kalp hastalıkları ve diyabet riskine daha yatkın oldukları uyarısında bulundu. Uzmanlar; çocukların günde sadece iki saatlerini oturarak geçirmelerini öneriyor. İki yıl önce Dünya Kanser Araştırma Fonu tarafından yapılan araştırmada; İngiltere'de bulunan çocukların iki saatten fazla TV izleyerek bu sınırı aştığı belirlendi. Bir diğer araştırmaya göre; aktif kadınların kansere yakalanma olasılığının, oturan kadınlara oranla yüzde 20 daha düşük olduğu ortaya çıktı. Kalp, diyabet, meme kanseri vakalarının yüzde 10'u da aktivite eksikliğine bağlanıyor.
Prof. Dr. Yavuz Dizdar (İ.Ü. Onkoloji Enstitüsü)
SOSYAL AKTİVİTELERE KATILMALILAR
Genellikle obeziteyle kanser birlikte görülüyor. Çocuğun sürekli oturması ve hareketsiz kalması; obez olmasına neden olur. Çocuklar, kanserden ve obeziteden korunmak için sürekli ekrana maruz kalmak yerine; sosyal aktivitelere katılmalıdır.
Prof. Dr. Hilal Mocan (Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Uzmanı)
2 YAŞINA KADAR TV İZLEMEMELİ
Cep telefonu, bilgisayar televizyon gibi eşyalarda aşırı derece radyasyon yükü vardır. Çocuk bunlardan negatif etkileniyor. Dolayısıyla da kanser riski artıyor. Bu nedenle çocuk; 2 yaşına kadar kesinlikle televizyon izlememeli. Hatta İngiltere'de bu sınır 3 yaşa kadar çıkarıldı. Çünkü televizyon çocuğun zihinsel performansını etkiliyor. İletişim sistemi ve sinir hücreleri donuyor ve zeka gelişiminde performans düşüklüğü oluşuyor. Ayrıca yaratıcılığı da olumsuz etkiliyor. Çocuk 2-3 yaşını geçtikten sonra ise günde sadece bir saat TV izlemeli.
Prof. Dr. İhsan Karadoğan (Memorial Onkoloji Merkezi)
AKTİF HAYAT KANSERDEN KORUYOR
Obezite kanser için bir risk faktörüdür. İnsanlar aktif olmadığı zaman obezite riski artar, böylelikle de kanser riski artar. Bu yüzden aktif olmayan bir kadının meme kanseri riskinin artması doğaldır. Çocukların bilgisayar ve TV başında çok vakit harcamaları yanlış fakat ekranı olan cihazlar arasından sadece cep telefonunun kanser riskini artırdığı vurgulanmıştır.
BÜYÜKLERİN KANSER İLACINI KULLANIYORLAR
Dünyada tüm kanser ilaçları yetişkinler için araştırılıyor ancak küçük dozlarla çocuklar için de kullanılıyor. Şimdilerde ise artık yeni bir akım başladı; dernekler bu konuda araştırma yapılması için fon bulmaya çalışıyor. Corinne ve Stephane Vedrenne çifti iki yıl önce beyin tümörü nedeniyle kızları Eva'yı kaybetti. Sonrasında ise pediatrik kanser alanında yapılan araştırmaları artırmak için Yaşam Eva derneğini kurdular. 2007'de Avrupa Parlamentosu'nda şirketlerin pediatrik ilaçlara yatırım yapmasını teşvik eden yönetmelik de onaylandı.
Uzm. Dr. Yavuz Dizdar (İstanbul Üniversitesi Onkoloji Enstitüsü)
ÇOCUĞA ÖZEL İLAÇ YOK!
Çocuk protokollerinde kullanılan ilaçlar var ama çocuğa özel ilaç yok. Bir santimlik tümör için yetişkine de, çocuğa da aynı ilaç verilir. Ancak yetişkine 1 gr. veriliyorsa, çocuğa 300 mg. ilaç verilir . İlaçların hap versiyonu yoksa damardan tedavi hastanede alınır. En çok, şurup dozunu ayarlamakta zorlanılır.
Prof. Dr. Bülent Zülfikar (İ.Ü. Tıp Fakültesi Çocuk Onkoloji)
AİLENİN ONAYI GEREKEBİLİR
Kanser ilaçlarının tamamı kanserin cinsine göre yapılır. Çocuk lösemisi diye ayrı bir ilaç yok; lösemi ilacı vardır. Daha önce çocuklar üzerinde kullanılmamış ama başka çare olmadığı için kullanılmasına ihtiyaç duyulan ilaçlar için bilim kurulundan onay alınır. Aile de onay verirse kullanılır.
Prof. Dr. Aykan Canberk (Memorial Hastanesi Farmakoloji Uzmanı)
ÇOCUĞA ERİŞKİN DOZU VERİLMEZ
Ekonomik nedenler yüzünden çocuklara özel ilaç üretilemiyor. Ancak ilaçların çocuklara özel yapılması gerekiyor. Kapsülü yutamıyorsa; ilaç, şurup şeklinde olmalıdır. Bu ilaçlar, kilo hesabı yapılarak çocuğa veriliyor. Doz hesabı yapıldığı için, ekstra yan etkisi olmuyor.
Prof. Dr. Ayşen Timurağaoğlu (Emsey Hospital Kök Hücre Merkezi)
YETİŞKİNE GÖRE ADAPTE EDİLİR
Çocuklarda akut lanfoblastik lösemi (ALL) sık görülür. Erişkinlerde 100 hastanın 20'sinde ALL görüyorsak, çocuklarda bu oran tersidir. Protokoller çocuklara göre; ilaç, erişkine göre adapte edilir. Çocuk ve büyüklere uygulanan ilaçlar diye ayrım yok.
Sabah